Teknolojinin gelişmesi ve bilişim sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte kişisel veriler dijital platformlarda hızla yayılmaya başlamıştır. Verilerin farklı platformlardaki varlığı, dolandırıcılar için açık bir kapı haline gelmiştir. Bu kapsamda internet dolandırıcılığı suçu kavramı ortaya çıkmıştır.
İnternet dolandırıcılığı suçu, bilişim sistemlerinin kötüye kullanılmasıyla gerçekleştirilen, insanlara hileli eylemlerde bulunarak maddi veya manevi zarar vermektir. Bu suç tipi, Türk Ceza Kanunu’nun 157. ve 158. maddelerinde düzenlenen dolandırıcılık suçu kapsamında değerlendirilir. Bu dolandırıcılık türü diğerlerinin aksine dijital platformlarda meydana gelmektedir.
İnternet dolandırıcılığı suçları:
- Sosyal Medya Dolandırıcılığı
- Sahte Web Siteleri
- Phishing (Kimlik Avı)
- Hesap Ele Geçirme (Hacking)
- Online Alışveriş Dolandırıcılığı
- Romantik İlişki Dolandırıcılığı (Love Scam)
- Yatırım / Kripto Para Dolandırıcılığı
- Sahte Teknik Destek Dolandırıcılığı
- Kargo / Fatura Mesajı Dolandırıcılığı
- Şantaj ve Fidye Saldırıları (Ransomware)
İnternet dolandırıcılığı suçu , bilişim sistemleri aracılığıyla yapılmaktadır. Bilişim sistemleri, bilgiyi toplamak, depolamak, işlemek ve saklamak için kullanılan donanım, yazılım, veri tabanı ve iletişim teknolojileri gibi çeşitli yapılardan oluşmuş sistemlerdir. Bu sistemler sayesinde dijital ortamda veri işleme ve bilgi yönetimi gibi unsurlar oldukça kolay bir hale gelmiştir.
Bilişim sistemleri yalnızca bilgisayar ve telefonlar ile sınırlı değil, ATM, akıllı ev sistemleri ve sunucu gibi çeşitli dijital teknolojilerden oluşmaktadır.
Sosyal Medya Üzerinden Dolandırıcılık
Sosyal medya, bireylerin çeşitli paylaşımlar yapabildiği, diğer insanlarla etkileşime geçebildiği, dijital topluluklar oluşturabildiği internet tabanlı platformların genel adıdır. Facebook, Instagram, Twitter (X), TikTok, YouTube, LinkedIn, Snapchat gibi platformlar sosyal mecraların en yaygın örnekleri arasında yer almaktadır.
Günümüzde sosyal medya, yalnızca iletişim ve eğlence aracı olmaktan çıkmış kötü niyetli insanların hedef aldığı bir dolandırıcılık platformu haline gelmiştir. Milyonlarca aktif kullanıcısı bulunan bu platformlar dolandırıcılık için geniş bir av sahasına dönmüştür.
Sosyal mecraların artmasıyla birlikte internet dolandırıcılığı suçu hızla hayatımıza girmiştir. İnternet dolandırıcılığı suçu, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılmasıyla işlenen, insanları yanıltıcı hareketlerde bulunarak kandırma eylemlerinin tümüdür. Bilişim sistemlerinin çeşitliliği, farklı dijital platformlarda çeşitli suçların işlenmesinde etkili olmuştur. Bu suçların en sık işlendiği platformlar arasında sosyal medya yer almaktadır.
Sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık türlerini sizin için açıkladık.
Taklit (Spoofing)
İnternet dolandırıcılığı suçlarından biri de taklit olarak bilinen diğer adıyla spoofing suçudur. Kötü niyetli kişiler, mevcut bir sosyal medya hesabında bulunan profil fotoğrafı, içerik ve kişisel bilgileri birebir kopyalayarak sahte bir sosyal medya profili oluşturmasıdır. Hazırlanan bu sahte hesap üzerinden hedef kişinin çevresi ve arkadaşlarına çeşitli mesajlar atılarak dolandırıcılık hedeflenir.
Taklit , internet dolandırıcılığısuçunu bir örnekle anlatabiliriz. Kötü niyetli kişi bir kurban seçerek profili birebir taklit eder. Taklit edilen profil aracılığıyla mağdurun çevresine borç para, nakit ve zinet eşyaları gibi maddi zarar veya manevi zarara uğratacak isteklerde bulunur. “Telefonum bozuldu acilen 1500 TL lazım, IBAN atıyorum hemen gönderebilir misin” gibi aldatıcı mesajlar göndererek insanların iyi niyetinden yararlanmayı amaçlar. Mağdurun parayı göndermesiyle birlikte kötü niyetli kullanıcı hedefine ulaşmış olur. İnternet dolandırıcılığı suçu ve daha fazlası için Konya avukat iletişime geçebilirsiniz.
Hacking ve Şantaj
İnternet dolandırıcılığı suçları arasında yer alan bir diğer suç ise hacking işlemidir. Hacking, bir bilişim sistemine (örneğin sosyal medya hesabı, e-posta, bulut depolama, banka uygulaması) izinsiz olarak giriş yapılması ve bu sistem üzerinden yetkisiz erişim sayesinde kontrol işleminin gerçekleştirilmesidir.
Hacker, bilişim sistemleri aracılığıyla yetkisiz erişim elde eden kişilerdir. Bu suçlular, zayıf şifre ve sahta giriş sayfaları, kötü amaçlı yazılımlar ve ortak kullanıma açılmış wifi ağları gibi çeşitli yollarla insanları mağdur etmektedir. Hack olayının en sık gerçekleştirildiği dijital platformlar arasında sosyal medya yer almaktadır.
Sosyal medya hesaplarına konulmuş basit ve zayıf yapıdaki şifreler, hackerler tarafından açık av haline gelmektedir. Zayıf şifrenin hacker tarafından kırılmasıyla birlikte hesaba yetkisiz erişim sağlanır. Bu durumda kullanıcının izni ve bilgisi olmadan çeşitli mecralarla iletişime geçilebilir. Hack işlemini gerçekleştiren hacker, mağdurun çevresine maddi ve manevi zarar vermeyi hedefler.
Sahte Linkler ve Kimlik Avı(Phishing)
Dijital dünyada saniyeler içinde gerçekleşen internet dolandırıcılığı suçları arasında sahte linkler ve kimlik avı (phishing) yöntemleriyle hayatımıza giriyor. Kullanıcıların güveninin kazanarak, onu tanıdık bir kurum veya kişi gibi davranarak kandırmak üzerine kurulu bu yöntemler, teknik bilgi yerine psikolojik manipülasyonla çalışan internet dolandırıcılığı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Phishing saldırıları genellikle “acil işlem yapılması gerektiği” izlenimi yaratarak kişilerin hızlıca çok fazla düşünmeden harekete geçmesini amaçlamaktadır. Banka hesabınız, e-Devlet girişiniz, sosyal medya profiliniz ya da kişisel e-posta adresiniz hacker ve dolandırıcıların hedefinde olabilir. Üstelik çoğu zaman çok fazla teknik işlem gerektirmeden phishing saldırısı yapılabilmektedir.
Phishing Nedir?
Phishing yani kimlik avı; kişileri sahte e-postalar, SMS’ler veya internet siteleri aracılığıyla kandırarak şifre, kredi kartı bilgisi, T.C. kimlik numarası gibi kritik kişisel verileri ele geçirme amacı güden internet dolandırıcılığı suçudur.
Bu yöntemin en yaygın aracı ise sahte bağlantılardır. Günümüzde link olarak adlandırılan bu bağlantılar, genellikle kullanıcıya gönderilen bir mesaj içerisinde yer almaktadır. Bu linkler orijinal siteyle birebir benzerlik gösteren ama dolandırıcının kontrolünde olan bir web sayfasıdır. Kullanıcının linke tıklandıktan sonra açılan sitedeki formu doldurmasıyla birlikte hacker tarafından tüm bilgiler ele geçirilir.
Sahte Linkler Nasıl Anlaşılır?
İnternet dolandırıcılığı suçunu işlemek için pek çok farklı seçenek bulunmasıyla dolandırıcıların bireyleri mağdur etme imkanları da artmıştır. Zararlı bağlantıların gönderilmesiyle gerçekleştirilen bu dolandırıcılık yöntemine karşı oldukça dikkatli olunmalıdır.
Hacker tarafından oluşturulan web siteleri her ne kadar orijinaline benzese de birebir aynısı değildir. Aşağıda yer alan unsurlara dikkat edildiğinde bu bağlantının zararı olup olmadığını anlamanız mümkündür.
- URL’de harf değişikliği veya fazlalık
- HTTPS yerine HTTP kullanımı
- Güvenli olmayan uzantılar (.xyz, .top vb.)
- Linke tıklayınca yönlendirme olması
- Kilit simgesinin olmaması
- E-posta veya mesajda panik yaratma
- Kopyalanmış logo ve tasarım
- Gönderen adresinin kurumsal olmaması
- Dil bilgisi ve yazım hataları
- Mobilde açıldığında URL’nin gizlenmesi
En Sık Görülen Phishing Senaryoları
Phishing saldırısı çeşitli yöntemlerle yapılabilmektedir. Kullanılan platform ve yazılan mesaj farklı olsa da amaç aynıdır. İnternet dolandırıcılığı suçlarından bir kısmı aşağıdaki şekilde yapılabilmektedir.
- Banka ve finans kurumu adıyla gelen sahte e-postalar
- Kargo teslim edilemedi mesajları içeren SMS’ler
- Sahte e-Devlet giriş uyarıları
- Instagram/Facebook telif hakkı ihlali bildirimleri
- WhatsApp’tan gelen “ödül kazandınız” mesajları
- E-posta üzerinden gönderilen sahte fatura linkleri
- Sosyal medya platformlarından gelen sahte onay talepleri
- Online ödeme sayfalarına yönlendiren sahte reklamlar
- Çekiliş kazandınız diyerek form doldurtan sahte hesaplar
- Tanıdık gibi davranan e-posta adreslerinden gelen acil yardım mesajları
Hukuki Başvuru Yolları
İnternette karşılaşılabilecek bir dolandırıcılık vakası, sadece maddi değil, manevi ve itibari bir zarara yol açabilir. Kişisel verilerinizin çalınması, kişisel hesabınızın ele geçirilmesi, sahte linklerle mağdur edilmeniz veya sosyal medya üzerinden dolandırılmanız durumunda, bu eylem Türk Ceza Kanunu kapsamında açıkça bir internet dolandırıcılığı suçudur
Eğer sizde internet dolandırıcılığına maruz kaldıysanız unutmayın ki yalnız değilsiniz. Hanka Hukuk olarak bu süreçte mağdurların yanında yer alıyor, yasal hakların en etkili biçimde kullanılması ve korunması için destek sağlıyoruz.
Hukuki başvuru süreci başlamadan hemen önce yaşanan olayın ispatlanmasına yardımcı olacak dijital delillerin toplanması önemlidir. Bu delillerin sistematik ve eksiksiz olması başvuru ve daha sonraki hukuki süreçlerin daha sağlıklı ilerlemesini sağlayacaktır. Bu zahmetten sizi kurtarmak için Hanka Hukuk olarak sizin yerinize bu delilleri teknik olarak sınıflandırabilir, yasal geçerliliğe uygun şekilde belgeliyoruz.
- Delilleri toplayın (ekran görüntüleri, mesajlar, linkler, IBAN vs.)
- Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunun
- Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’na başvurun
- Bankanızı bilgilendirin, işlemleri durdurun
- BTK üzerinden erişim engeli talep edin
- Maddi tazminat davası açın
- Manevi tazminat davası açın
- Şantaj veya itibar kaybı varsa özel hayatın gizliliği davası açın
- Tüm süreci avukat aracılığıyla yürüt (Hanka Hukuk destek sağlar)
- Delil kaybı olmaması için hızlı hareket edin
- Şikâyet süreci sonrası gelişmeleri düzenli takip edin
İnternet dolandırıcılığı suçu ile karşılaşmanız durumunda hukuki alanda birden fazla başvuru seçeneği bulunmaktadır. Hanka Hukuk olarak internet dolandırıcılığı suçu mağdurlarına delil hazırlığından davaya kadar her ne aşamada profesyonel destek sağlamaktayız. Hemen bizimle iletişime geçin ve dijital haklarınızı korumanızda yardımcı olalım.