Trafik kazasına karışmak herkes için zorlayıcı bir deneyim olabilir. Konya’da böyle bir durumla karşılaştığınızda, haklarınızı bilmek ve doğru adımları atmak hayati önem taşır. Bu rehber, Konya’daki trafik kazası mağduru bireylere yönelik hazırlanmıştır. Konya trafik kazası avukatı ararken dikkat etmeniz gerekenler, kazadan sonra yapılacak işlemler ve hak ettiğiniz tazminat hesaplama yöntemleri gibi konuları adım adım ele alıyoruz.
Konya Değer Kaybı Tazminat Avukatı:
Konya trafik kazası avukatı, kazaya uğrayan kişilerin tazminat haklarını en iyi şekilde savunmak için uzmanlaşmış profesyonellerdir. Trafik kazası tazminat hesaplama süreci oldukça karmaşık olabilir; özellikle değer kaybı tazminatı gibi ek hakların göz önünde bulundurulması gerekir. Kazanın ardından aracın değer kaybı, bu tür tazminatlar arasında önemli bir yer tutar ve birçok kişi bu hakkın farkında olmayabilir. Konya’daki trafik kazası avukatı, aracınızın değer kaybı için doğru hesaplamalar yaparak, mağduriyetinizi en aza indirebilir. Ayrıca, Konya trafik kazası avukatı ücreti, genellikle avukatın deneyimine ve davanın kapsamına göre değişir. Ancak, doğru hukuki destekle haklarınızı en iyi şekilde koruyarak, tazminat sürecini daha verimli ve başarılı bir şekilde tamamlayabilirsiniz.
Konya Trafik Kazası Avukatı
Konya’da bir trafik kazası yaşandığında, haklarınızı korumak için deneyimli bir Konya trafik kazası avukatı ile çalışmak önemlidir. Trafik kazası avukatları, kaza tespit tutanağı, sigorta işlemleri ve maddi tazminat talepleri gibi konularda size yardımcı olur. Avukatlar, kaza sonrası hukuki süreci takip eder, mağdurların haklarını savunur ve sigorta şirketleriyle doğrudan iletişime geçerek adil tazminat alınmasını sağlar. Konya trafik kazası avukatı sayesinde, kaza sonrasında karşılaşabileceğiniz bürokratik zorluklar azalır ve hakkınız olan tazminatı almanız kolaylaşır.
Onarım Masrafları ve Yan Giderler
Motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde o aracı işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve kanunen yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüne zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası) adı verilmektedir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Malî Sorumluluk (TRAFİK) Sigortasında: Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta teminat limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür.
Sigortanın kapsamı: üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır. Sorumluluk Riski ise; sigortalının motorlu araç işletilmesinden doğan, kazaya sebep olan mücbir sebepler dahil olaylar ile kazazede, hak sahibi ve diğer ilgili üçüncü kişilerin kusurları çerçevesinde belirlenen tazminat yükümlülüğünü ifade eder.
Trafik sigortasında sigorta ettiren sigorta sözleşmesini yapan ve primleri ödeyen kişidir. Sigortalı ise araç ruhsatında araç sahibi olarak gözüken kişidir. Sigorta ettiren ve sigortalı aynı kişi olabileceği gibi birbirinden farklı kişi veya şirket de olabilir. Sorumluluk riskinin belirlenmesinde, hiç kimse kendi hukuka aykırı davranışından lehine sonuç çıkaramaz ilkesi yol göstericidir. Yani aracı kullanan ve kazanın gerçekleşmesinde bizzat sorumlu olanın tazminat talep edememesi gerekir.
Trafik Sigortası Genel Şartları; A.2. “TANIMLAR” maddesinde Zarar: Motorlu bir aracın işletilmesi ile oluşan bir trafik kazası sonucunda üçüncü şahısların ekonomik değeri olan mal varlığında doğrudan azalma olmasına veya vücut bütünlüğünde eksilmeye, sürekli sakatlığa veya ölümüne sebebiyet verilmesi nedeniyle ilgililerin uğradıkları bu Genel Şartlar ile içeriği belirlenen maddi kayıplar, A.5. “KAPSAMA GİREN TEMİNAT TÜRLERİ” maddesinde; Maddi Zararlar Teminatı: Hak sahibinin bu Genel Şartlarda tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalma, şeklinde tanımlanmıştır.
Bu çalışmamızda öncelikle trafik kazası sonrası, PERT TOTAL işlemine tabi tutulmayan, yani onarılarak tekrar kullanılabilir duruma gelebilecek araç hasar bedelinin tazmininde dikkate alınması gereken noktalar;
- Orijinal Parça- Eşdeğer (Muadil) Parça- Yeniden Kullanılabilir Parça Ayrımı
- Tazmin hesabında KDV’nin Fatura Meblağına eklenmesi
- Anlaşmalı Servis İskonto uygulaması
- Ekspertiz Ücreti talebi
- Araç Mahrumiyet Bedeli, başlıklarıyla ayrı ayrı incelenecektir.
Konya Trafik Kazası Avukatı Ücreti
Kazaya uğrayan kişiler, sadece araç ve mal kaybı değil, yaralanma ve manevi zararlar için de bir Konya Trafik Kazası Avukatına başvurabilir. Tazminat avukatı, kaza sonrası yaşanan maddi kayıpları (aracın onarımı, sağlık giderleri, ücret kaybı vb.) ve manevi zararları (acı, ıstırap, üzüntü vb.) değerlendirir. Konya’da faaliyet gösteren tazminat avukatları, yerel mahkemelere ve sigorta şirketlerine ilişkin tecrübe sahibidir. Uzman bir tazminat avukatı, kaza mağdurunun uğradığı tüm zararları tespit ederek adil bir tazminat talep etmesine yardımcı olur.
Konya Trafik Kazası Avukatı ile Tazminat Hesaplama
Trafik kazasında alabileceğiniz tazminat miktarı, kazanın türüne ve yol açtığı zararlara göre değişir. Hasar tazminatı hesaplaması sırasında dikkate alınması gereken başlıca kalemler şunlardır:
- Onarım Masrafları: Kaza sonucu hasar gören aracınızın tamir bedeli. (Trafik sigortası, aracın aynen onarımını veya rayiç değeri kadar hasar ödemesini kapsar.)
- Yan Giderler: Boya, macun gibi yardımcı malzeme ve işçilik giderleri. Bu masraflar genellikle sigorta kapsamında yer alır.
- Orijinal / Eşdeğer Parça: Kaza sonrası değiştirilen parçaların maliyeti. Sigorta şirketi genellikle daha uygun fiyatlı eşdeğer parça maliyetini öder; orijinal parça tercihinde aradaki fark müşteriye kalır.
- KDV Hesabı: Onarım faturalarındaki Katma Değer Vergisi. Normal şartlarda onarım bedeline dâhil edilir; yetkili servislerde alınan KDV muafiyeti sigortadan ek istenebilir.
- Ekspertiz Ücreti: Kaza sonrası aracın hasar tespiti için yapılan ekspertiz bedeli. Sigorta şirketleri genellikle kendi eksperinin ücretini üstlenir; ihtiyaç halinde tarafınıza ait ek ekspertiz talepleri ayrı değerlendirilir.
- Araç Mahrumiyet Bedeli: Aracınız tamirde olduğu süre boyunca araç kullanamamanın telafisi için ödenen günlük ücret. Sigorta genel şartlarına göre aracın sınıfına ve onarım süresine göre sınırlı bir tutar ödenir.
Yukarıdaki kalemler doğrultusunda trafik sigortası ve kasko hesaplamalarıyla net tazminat tutarı belirlenir. Örneğin, aracınızın onarımı 20.000 TL tuttuysa ve yan giderlerle araç mahrumiyet bedeli eklendiğinde toplam ödenecek tutar ortaya çıkar. Ayrıca değer kaybı tazminatı gibi ek kalemler için ayrı hesaplama yapılır.
ORİJİNAL- EŞDEĞER(MUADİL)- YENİDEN KULLANILABİLİR PARÇA TANIMLARI VE UYGULAMASI
Trafik Sigortası Genel Şartları; A.2. “TANIMLAR” maddesinde başlıkta geçen terimlere şöyle tanımlama yapılmıştır:
ORİJİNAL PARÇA: Bir motorlu aracın üretiminde/montajında kullanılan parçalarla aynı kalitede olan ve söz konusu motorlu aracın üretiminde/montajında kullanılan parçaların veya yedek parçaların üretiminde sağlayıcı tarafından getirilen ölçütlere ve üretim standartlarına göre üretilmiş yedek parçaları veyahut Aracın orijinal parçaları ile aynı üretim bandında üretilen yedek parçaları işaret etmektedir.
EŞDEĞER (MUADİL) PARÇA: Bir motorlu aracın montajında kullanılan orijinal parçaların değiştirilmesi amacıyla üretilen, ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenen deney muayene metotlarına göre orijinal parçayla (kütle, boyut, malzeme ve işlevsellik vb.) kıyaslanarak tespit edilen kriterlere uygunluğu, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 2015/2 sayılı Motorlu Araç Sigortalarında Eşdeğer Parça Belgeleme Esaslarına İlişkin Genelge ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yetkili kuruluşlarca düzenlenecek belgeler yoluyla belgelendirilmesi gereken parçaları işaret eder. ‘Bu kapsamda bir belgenin varlığı durumunda, belge konusu parçaların aksi iddia sahibince kanıtlanana kadar eşdeğer kalitede olduğu varsayılır.’
YENİDEN KULLANILABİLİR PARÇA: 30/12/2009 tarihli ve 27448 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ÖmrünüTamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik kapsamında düzenlenen kodlandırılmış, hasarsız ve takip edilebilir, araç ve can güvenliği ile çevre standartlarını karşılayan parçaları işaret eder.
HASARLI ARAÇ ONARIMINDA HANGİ PARÇANIN KULLANILACAĞI TRAFİK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI B.2. “TAZMİNAT VE GİDERLERİN ÖDENMESİ” MADDESİNDE AÇIKLANMIŞ OLUP; BUNA GÖRE:
Hasar gören orijinal parça, onarımı mümkün değilse, orijinal parça ile değiştirilir. Ancak, hak sahibinin onayının alınması veya hasar gören parçanın orijinal parça ile değiştirilmesine imkân olmaması halinde hasar gören parça, eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça* ile değiştirilir. Bu kapsamda hak sahibinden onay alındığını veya hasar gören parçanın orijinal parça ile değiştirilmesine imkan olmadığını ispat yükü sigortacıya aittir. Hasar onarımında orijinal parça kullanılması sonucu araçta bir kıymet artışı meydana gelse dahi bu fark tazminat miktarından indirilemez.
Hasar gören parça orijinal değilse ise eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça* ile değiştirilir. Ancak, hasar gören parçanın eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça* ile değiştirilmesine imkân olmaması halinde orijinal parça ile değiştirilir. Eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça* ile değişim imkânı olduğu halde orijinal parça ile onarım sağlanır ise sigortacının sorumluluğu, sigortacının kaza tarihi itibarıyla benzer hasarlardaki onarım uygulamasına göre, eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça* bedeli ile sınırlıdır. Eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça* ile değişim imkânı olduğunu ispat yükü sigortacıya aittir. Yine bu uygulama sonucunda araçta bir kıymet artışı meydana gelse dahi bu fark tazminat miktarından indirilemez.
Trafik Kazası Sonrası Ne Yapılmalı
Bir trafik kazası geçirdikten sonra doğru adımları atmak, ileride yaşayabileceğiniz hukuki sorunları önler. Trafik kazası sonrası ne yapılmalı sorusunun cevabı genellikle şu adımları içerir:
- Kazadan hemen sonra mümkünse aracınızı güvenli bir yere çekin ve aracı emniyetle işaretleyin.
- Yaralanma veya ağır yaralanma riski varsa derhal 112 Acil Sağlık ve polis/jandarma ekiplerini arayın.
- Olay yerinde polis veya jandarmadan kaza tespit tutanağı düzenletin. Tutanağın bir nüshasını almayı unutmayın; bu tutanak tazminat sürecinde en önemli kanıtınız olacaktır.
- Kaza yerini, araç hasarlarını ve çevreyi fotoğraflayın. Varsa kaza görgü tanıklarının isim ve iletişim bilgilerini kaydedin.
- En yakın sağlık kuruluşunda muayene olun ve tedavi raporlarınızı saklayın.
- Kaza tutanağı, ruhsat, kimlik, hasar fotoğrafları ve doktor raporları gibi belgeleri eksiksiz şekilde toplayıp sigorta şirketine teslim ederek hasar bildiriminde bulunun.
- Bir avukatınız varsa durumu hemen kendisine iletin; yoksa Hukuk Bürosu veya Konya Barosu’ndan danışmanlık alarak haklarınız hakkında bilgi edinin.
Bu adımları takip etmek, sigorta sürecinin hızlı ve sağlıklı işlemesi için büyük önem taşır.
Maddi ve Manevi Tazminat Nasıl Alınır
Kaza mağduru, uğradığı zararlar için maddi ve manevi tazminat talep edebilir. Maddi tazminat, kaza nedeniyle uğranan ekonomik kayıpları kapsar: araç onarım giderleri, sağlık harcamaları, iş göremezlik ödeneği, gelir kaybı ve cenaze masrafları gibi kalemleri içerir. Manevi tazminat ise kaza sonucunda çekilen acı, ıstırap ve psikolojik zararlar için talep edilir. Tazminat talepleri için izlenen süreç genellikle iki aşamadan oluşur:
- Uzlaşma ve Sigorta Süreci: Kazanın hemen sonrasında sigorta şirketi ile iletişime geçerek zararların tespiti yapılır ve tazminat talebinde bulunulur. Sigorta poliçesi kapsamında onarım masrafları ile diğer maddi zararlar karşılanır. Anlaşma sağlanamayan durumlarda dava yoluna başvurulabilir.
- Dava Açma: Sigorta ile uzlaşılamadığı ya da sigorta kapsamı dışında kalan zararlar (örneğin, fazla kalan tedavi masrafları veya manevi tazminat) için hukuk mahkemesinde tazminat davası açılır. Bu davada bilirkişi raporları, sağlık raporları, ücret bordroları ve diğer belgeler delil olarak sunularak hak talep edilir.
Maddi ve manevi tazminat taleplerinde deneyimli bir avukat desteği almak, hesaplamaların doğru yapılması ve hakkınız olan tüm kalemlerin talep edilmesi açısından önemlidir.
YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ E.2016/5293, K.2017/8012; T. 20.9.2017
“Dairemizin 06.11.2013 gün ve 2014/4531Esas-2014/3704 Karar sayılı ilamı ile …ekspertiz raporunda ve ekspertiz raporunu dayanak alan hükme esas Adli Tıp Kurumu raporunda davacıya ait aracın onarımının hesaplanmasında orijinal parçalar yanında eşdeğer parçaların da esas alındığı anlaşılmaktadır. Gerçek zarar ancak aracın onarımında tamamen orijinal parçalar kullanılmak suretiyle sağlanır. Bu durumda mahkemece, … tamamıyla orijinal parçalar dikkate alınarak, araçtaki hasar kalemleri ve bedeli tespit edilmek suretiyle tazminat miktarının hesaplanması hususlarında ayrıntılı, açıklamalı, denetime elverişli bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru değildir.”
YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ E.2014/15938, K.2014/13033; T. 30.09.2014
“Motorlu aracın işletilmesi sırasında meydana gelen zararlardan dolayı sorumluluk zarar görenin uğradığı gerçek zarar ile sınırlıdır. Başka bir deyişle TBK’nun 42. maddesi uyarınca (6102 sayılı Kanun 50. Md.) motorlu aracın neden olduğu zarar nedeniyle meydana gelen gerçek zarar giderilmelidir. Gerçek zarar, zarar gören şeyin eski hale getirilebilmesi için gereken onarım ve işçilik giderlerini kapsar.
Somut olayda, hükme esas Adli Tıp Kurumu raporunda davacıya ait aracın onarımının hesaplanmasında orijinal parçalar yanında eşdeğer parçaların da esas alındığı anlaşılmaktadır. Gerçek zarar ancak aracın onarımında tamamen orijinal parçalar kullanılmak suretiyle sağlanır.
Bu durumda mahkemece Adli Tıp Kurumu raporunda orijinal parça kullanılarak hesaplanan gerçek hasar miktarının doğru olduğunun kabulü gereklidir. Mahkemece; orijinal parça hesabına göre belirlenen miktar hükme esas alınması gerekirken, yan sanayi yedek parça hesabına göre hüküm verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.”
İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ, 03.10.2018 TARİHLİ VE 2017/248 E., 2018/872 K. SAYILI KARARI
“…yan sanayilerde üretilen kalitesiz ve ucuz eşdeğer parçaları TSE den veya başka bir kurum tarafından düzenlenmiş kalite belgeleri olsa dahi hiçbir zaman orijinal parçalarının eşdeğeri olmadığı, eşdeğer yan sanayi parçalar ile onarılmış araçların kalite ve güvenliklerinin eksildiği, araçlarda sesin bitmediği, yüksek hızlarda ve virajlarda savrulma risklerinin arttığı…”
İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ, 28.04.2022 TARİHLİ VE 2020/422 E., 2022/341 K. SAYILI KARARI (FAİZE İLİŞKİN)
“Davacı vekili dava dilekçesinde en yüksek temerrüt faizi talep etmiş ise de Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/2404 E. 2017/9996 K. Sayılı içtihatı ve aynı mahiyetteki yerleşik Yargıtay uygulamaları gereğince avans faize hükmedilmek için aracın ticari nitelikte olması gerekmekte olup dava konusu trafik kazasında yer alan … plakalı aracın hususi nitelikte otomobil olduğunun sabit olması dikkate alındığında yasal faize hükmedilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.”
Başlık sonuna not düşmek gerekir ki: Hasar bedelinin tespitine ilişkin, farklı sigorta eksperleri tarafından aynı hasar için hazırlanan ekspertiz raporlarında farklı onarım bedelleri belirlenirse; Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 2013/7 sayılı “Motorlu Araç Sigortaları Hasar İhbarlarının Yapılması ve Değerlendirilmesi Prosedürüne İlişkin Genelge”nin 10. Maddesinde geçen “… eksperler arasında ihtilaf olması durumunda uyuşmazlık derhal sistem üzerinden merkeze iletilir. Bu durumda merkez tarafından 3. bir eksper elektronik ortamda tesadüfi olarak tayin edilir. Hasar hakkında münhasıran 3. eksper tarafından rapor hazırlanır” hükmü uygulanarak üçüncü bir raporun alınması lazımdır.
TRAFİK KAZASI TAZMİNAT HESAPLAMA: KDV’NİN FATURA MEBLAĞINA EKLENMESİ
Trafik kazası sonucu hasar gören aracın onarılmasında gerçek zararın tazmin edilmesi ilkesi esastır. Sigortacının gerçek zararı ödeme yükümlülüğüne KDV de dahildir. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. Maddesine göre; Türkiye’de yapılan sınai, ticari, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyetleri çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabidir. Hasarlı araçtaki zararın giderilmesi için gerekli onarım, parça ve işçilik hizmetleri de anılan yasa gereğince KDV’ye tabi olup; hasar tazminatına hükmedilirken KDV’nin de hesaba katılması gerekmektedir.
“Tamirin zorunlu olduğu hallerde KDV ödenmesi kaçınılmazdır. Buna göre davacı lehine hükmedilen tazminata KDV eklenerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli görülmemiştir.” (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi E. 2005/10234, K. 2005/9871)
Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre KDV bir hasar maliyetidir. 25 Ekim 1984 tarih ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. Maddesi uyarınca başvuruya konu hasar ödemesi katma değer vergisine tabidir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin E.2005/5834;K.2006/5949- E.2000/10169;K.2001/1243- E.2004/1604;K.10732 ve 17. Hukuk Dairesi’nin E.2007/2921;K.2007/4145-E.2005/10234;K.9871 ve benzer yerleşik kararlarında: hasar maliyeti içerisinde KDV’nin dahil olduğu, çünkü sigortalının zararı giderirken KDV ödeyeceği, sigortalı ya da zarar görenin gerçek zararı hesaplanırken KDV’nin de dahil edilmesi gerektiği, sigortalının avantajlı duruma geçmesinin zararı ödemekle yükümlü olan sigortacıyı ilgilendirmediği, Katma Değer Vergisi tutarının poliçe teminatı ve limit içerisinde değerlendirilmesi gerektiği hükme bağlanmış olup, bu husus Yargıtay Dairelerinin yerleşik içtihadı haline gelmiştir.
Ayrıca KDV hesabında, hasarlı aracın onarımın yapılıp yapılmadığının bir önemi yoktur. Şöyle ki Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2014/9038 E., 2014/9078 K. ve 05.06.2014 tarihli ilamının özetle; “… sigortacı, … tazmin borcunu yerine getirirken gerçek zararı ödemekle yükümlü olduğundan, aracın onarımı yapılsın ya da yapılmasın onarıma ilişkin fatura olsun ya da olmasın hasar bedeli üzerinden hesaplanan KDV’yi de zarar görene ödemek zorundadır …” şeklindedir.
ANLAŞMALI KONYA SERVİS İSKONTO UYGULAMASI SORUNU
Sigorta Şirketi ile anlaşmalı ya da yetkili servisleri arasında yapılan anlaşmalara göre iskonto uygulanması, sigortalıyı bağlamaz. Hasar bedelinin tazmini dosyalarında iskonto yapılmadan, sigortalının gerçek zararının tespiti gerekir. (Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2021/3294E. 2021/4214K.)
Aynı husus Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/14700 E. 2016/4229 K. sayı ve 04.04.2016 tarihli ilamında özetle: “6762 sayılı TTK’nin 1283. Maddesi hükmü uyarında, sigortacı sigorta ettiren veya sigortadan yararlananın uğradığı gerçek zararı tazminle yükümlü olup mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda hasar bedeli tespit edilirken davalı X sigorta şirketiyle servis arasında yapılan anlaşma gereği olduğu belirtilen %10 iskonto esas alınarak yedek parça ve işçilik bedellerinin rayiç değerinde indirim uygulanması doğru değildir.” şeklinde açıklanmıştır. Yani, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin yerleşmiş içtihatlarında belirtildiği üzere gerçek zarardan sorumlu olan sigortanın anlaşmalı ya da yetkili servislerle arasında yaptığı anlaşmalara göre iskonto uygulamasına imkan bulunmadığı gözetilmeden parça ücretleri üzerinde yapılan ıskontoya göre hasar miktarının belirlenmesi hatalı olacaktır.
EKSPERTİZ ÜCRETİNİN TAZMİN HESABINA EKLENMESİ
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 1426/ 1 maddesi: “Sigortacı, sigorta ettiren, sigortalı ve lehtar tarafından, rizikonun, tazminatın veya bedel ödeme borcunun kapsamının belirlenmesi amacıyla yapılan makul giderleri, bunlar faydasız kalmış olsalar bile, ödemek zorundadır” hükmüne havidir.
Aynı yasanın 1452/3 maddesine göre ise, 1426’ncı madde hükümlerinin, sigorta ettiren, sigortalı ve lehtar aleyhine değiştirilemeyeceği, değiştirilirse bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bu durumda, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 1426/ 1 maddesi gereği; ilgili rapora ait faturanın düzenlenme tarihinde geçerli olan “ekspertiz ücret tarifesi” dikkate alınarak, KDV dahil belirlenecek eksper ücreti makul sayılarak, yargılama giderleri arasında sigortacı tarafından karşılanması gerekmektedir.
T.C. BAŞBAKANLIĞI HAZİNE MÜSTEŞARLIĞININ 05.10.2012 TARİH VE 16199 SAYILI YAZISINDA; “5684 sayılı Sigortacılık Kanunun 22. Maddesinin 19. Fıkrasına göre, sözleşmede aksine hüküm yoksa ekspertiz ücretleri sigortacıya aittir. Sözleşmede aksine hüküm bulunan hallerde ise Türk Ticaret Kanunu, Sigortacılık Kanununa göre hem sonraki tarihli kanun hem de sözleşme hukuku bakımından özel kanun niteliğinde olduğundan öncelik sırası Türk Ticaret Kanunu’nda olacaktır. Bu çerçevede Türk Ticaret Kanunu’nun 1426. Maddesinde geçen makul giderler arasında makul ekspertiz giderlerinin bulunduğu da izahtan varestedir.” denilerek, ekspertiz ücretinin Sigorta Şirketince karşılanması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
YİNE T.C. BAŞBAKANLIĞI HAZİNE MÜSTEŞARLIĞININ 29.04.2013 TARİH VE 07010 SAYILI YAZISI EKİNDE YER ALAN “MOTORLU ARAÇ SİGORTALARI HASAR İHBARLARININ YAPILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ PROSEDÜRÜNE İLİŞKİN GENELGE”DE (2013 / 7);
Sigorta eksperinin sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler tarafından tayin edilmesi halinde, ekspertiz ücreti 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1426. Maddesinin 1. Fıkrası çerçevesinde karşılanır ibaresiyle ekspertiz masrafının Sigorta Şirketince karşılanacağına yer verilmiştir.
ARAÇ MAHRUMİYET BEDELİNE İLİŞKİN TALEPLER
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 16.05.2016 tarihli ve 2016/2482 E., 2016/5946 K. sayılı kararı uyarınca; Kazada oluşan hasarın onarımı için gerekli olan süre boyunca, davacının hasarlı aracını kullanamaması nedeniyle uğradığı zararın; kendi aracı yerine ikame araç kiraladığına ilişkin fatura ya da delil sunmadığı gerekçesiyle talebin reddine ilişkin mahkeme gerekçesi yerinde değildir. Zira davacının kazada hasar gören aracını, makul onarım süresi boyunca kullanamayacağı, bu nedenle de ulaşım ihtiyacını karşılamak üzere masraf yapıp ek külfete katlanmak zorunda kalacağı aşikardır.
Bu durumda mahkemece, daha önce rapor alınan makine mühendisi bilirkişiden tüm dosya kapsamına göre; davacıya ait aracın mevcut hasarına göre makul tamir süresinin ne olduğu, belirlenen makul tamir süresi içinde emsal nitelikteki bir aracın (davacı tarafından kaza olmasaydı dahi yapılması gereken yakıt vs. gibi zorunlu giderler indirildikten sonra) kiralama ücretinin miktarı konularında ayrıntılı, açıklamalı ve denetime elverişli bir ek rapor alınarak; araçtan mahrumiyet bedeli hakkında hüküm tesis edilmesi gerekmektedir.
Aynı yöndeki Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 29.09.2022 tarih ve 2021/26777 E. 2022/11236 K. sayılı kararına göre; Kural olarak haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında gerçek zarar ilkesi geçerlidir. Zarar gören ancak haksız fiil sebebiyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir. Olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 50’nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacı tarafından araç kiraladığına dair belge veya ödeme belgeleri sunulmasa da hakim zararı belirleyebilir.
Tüm bunlara ek olarak onarılıp kullanılabilir duruma gelebilecek araç hasarlarında parça, işçilik, boya gibi masrafların yanı sıra çekme, taşıma, otopark masrafları da zarar kapsamındadır. Davacı aracını kazanın olduğu yerde değil, yerleşim yerinde onartmak istiyorsa aracını taşıma masraflarını da isteyebilir. Ayrıca hasar tespiti mahkeme kanalıyla yapılmışsa, buna ilişkin mahkeme masrafları ve bilirkişi ücreti de zarara eklenebilir.Araç yabancı plaka olup da gümrüğe terk edilmek zorunda kalmışsa, olay yerinden gümrük deposuna çekilmesi için yapılan masraflar da ayrıca istenebilir.( ÇELİK, Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta Hukuk ve Ceza Sorumluluğu, 2. Baskı, Ankara 2019, s. 574.)
Maddi Zararlar İçin: Konya Trafik Kazası Tazminat Hesaplama
Maddi tazminat kapsamında genellikle şu kalemler talep edilir:
- Araç Onarım Giderleri veya Rayiç Değeri: Aracın aynen onarımı mümkün değilse kaza öncesi piyasa değeri esas alınır.
- Sağlık Harcamaları: Hastane, ameliyat, muayene, ilaç ve rehabilitasyon giderleri. SGK’nın karşılamadığı kısmı trafik sigortasından talep edilebilir.
- İş Göremezlik ve Gelir Kaybı: Kaza nedeniyle çalışılamayan süre için günlük veya aylık ücret kaybı tazminatı.
- Cenaze ve Defin Giderleri: Ölümlü kazalarda cenaze masrafları ve defin hizmet giderleri.
- Araç Mahrumiyet Bedeli: Aracınızı kullanamadığınız her gün için sigorta şirketinden talep edilebilecek günlük kira tazminatı.
Manevi Zararlar İçin: Konya Trafik Kazası Tazminat Hesaplama
Manevi Zararlar İçin; Konya Trafik Kazası Tazminat Hesaplama, kaza sonucu yaşanan ruhsal zarar ve acı için talep edilir. Türk Borçlar Kanunu’na göre ölüm, uzuv kaybı veya sürekli sakatlık gibi durumlarda mağdur kişi veya yakınları manevi tazminat isteme hakkına sahiptir. Mahkeme, manevi tazminat miktarını kazanın şiddeti, yaralanmanın derecesi ve kişinin çektiği acı gibi unsurları dikkate alarak belirler.
Sigorta Şirketi Tazminat Ödeme Süreci
Kaza sonrası sigorta şirketlerinin tazminat ödeme süreci belirli aşamalardan oluşur. Sigorta şirketi tazminat ödeme süreci genel olarak şu şekildedir:
- Bildirim ve Başvuru: Kaza, sigorta poliçesindeki teminatların devreye girmesi için en kısa sürede sigorta şirketine bildirilir. Poliçe sahibi, kaza tespit tutanağı ve diğer belgelerle hasar dosyası açtırır.
- Ekspertiz ve Değerlendirme: Sigorta eksperi, aracı inceleyerek onarım masraflarını ve diğer zararları belirler. Sağlık raporları ve diğer evraklar da bu aşamada incelenir.
- Karar ve Ödeme: Eksper raporu doğrultusunda sigorta şirketi tazminat tutarını hesaplar. Trafik Sigortası Genel Şartları gereği, hasar tutarı genellikle 3 ay içinde ödenir. Hesaplamada onarım bedeli, yan giderler, ekspertiz ücreti ve araç mahrumiyet bedeli gibi kalemler dikkate alınır.
- Tazminatın Tahsili: Hesaplanan tazminat, poliçe kapsamına göre hak sahibine veya onarım servisine ödenir. Araç mahrumiyet bedeli de günlük limitler dahilinde eklenir.
- İtiraz ve Dava: Sigorta şirketinin sunduğu tazminat teklifi yetersiz gelirse veya ödeme yapılmazsa, mağdur avukat aracılığıyla itiraz edebilir. Anlaşmazlık hâlinde tazminat talebi mahkemeye taşınarak dava açılır.
Bu süreçte belgelerin eksiksiz hazırlanması ve sürecin hukuki danışman eşliğinde takip edilmesi, hak kaybını önlemede büyük rol oynar.
Konya Değer Kaybı Tazminatı Başvurusu
Aracınız kaza sonrası onarıldığında bile ikinci elde değer kaybı yaşayabilir. Bu durumda Konya değer kaybı tazminatı gündeme gelir. Değer kaybı tazminatı, kazadan önceki rayiç araç değeri ile onarım sonrası değer arasındaki farkın telafi edilmesidir. Başvuru süreci şöyledir:
- Onarım sonrası aracın piyasa değeri eksper raporuyla tespit edilir.
- Aracın kazadan önceki değeri ile kaza sonrası değeri arasındaki fark hesaplanır.
- Araç sahibi, sigorta şirketinden değer kaybı tutarını talep eder. Birçok sigorta şirketi, Trafik Sigortası Genel Şartları uyarınca bu farkı ödemeyi taahhüt eder.
- Sigorta şirketi ödeme yapmazsa, araç sahibi mahkemeye başvurarak değer kaybı için dava açabilir. Bu aşamada yeni bir ekspertiz raporu ve deliller sunulur.
Alanında uzman bir tazminat avukatı, değer kaybı talebinde gereken işlemlerin doğru yürütülmesi ve hesaplamaların adil yapılması için müvekkilini temsil eder.
Yaralanmalı Trafik Kazası Tazminat Hesaplama
Trafik kazasında yaralanma yaşanmışsa, tazminat hesabı daha karmaşık hale gelir. Yaralanmalı trafik kazası tazminat hesaplama, mağdurun tedavi masraflarından iş gücü kaybına ve manevi zararlarına kadar geniş bir yelpazede hak sağlar:
- Tedavi Masrafları: Hastane, ameliyat, muayene, ilaç ve fizik tedavi giderleri. SGK tarafından karşılanmayan masraflar trafik sigortasından talep edilebilir.
- Geçici İş Göremezlik (Gelir Kaybı): Kaza nedeniyle çalışılamayan süre için günlük veya aylık ücret kaybı tazminatı. İş göremezlik süresi doktor raporuna göre belirlenir.
- Sürekli İş Göremezlik (Çalışma Gücü Kaybı): Yaralanma sonucunda kalıcı sakatlık varsa, mesleki kazanma gücündeki azalma oranına göre tazminat hesaplanır. Bu, kazanın mağdura neden olduğu gelecekteki gelir kaybını telafi etmeyi amaçlar.
- Manevi Tazminat: Yaralanmanın yol açtığı fiziksel acı ve psikolojik travma için talep edilir. Özellikle ciddi yaralanmalarda veya yaşam kalitesinde düşüşte önemli bir kalemdir.
Yaralanmalı kazalarda hakların tam olarak korunabilmesi için tıbbi raporlar, gelir belgeleri ve diğer delillerin doğru şekilde toplanması gerekir. Alanında deneyimli bir trafik avukatı, bu süreci yöneterek tüm hesaplamaları (sigorta limitleri, tazminat oranları vb.) dikkate alır.
Ölümlü Trafik Kazasında Destekten Yoksun Kalma Tazminat Hesaplama
Ölümlü trafik kazalarında, yaşamını yitiren kişiye bağlı olarak hak sahibi kalan yakınlar için destekten yoksun kalma tazminatı söz konusudur. Türk Borçlar Kanunu’nun 47 ve 48. maddelerine göre bu tazminat, mağdurun maddi ve manevi kayıplarını içerir:
- Hak Sahipleri: Eş, çocuklar, anne-baba ve altsoyun (torun vb.) ölenin nüfus kaydına göre destek gören kişiler. Öncelikli hak sahipleri eş ve çocuklardır; bunlar yoksa üstsoy ve altsoy devreye girer.
- Kapsanan Zararlar: Vefat edenin ailesine sağladığı geçim desteğinin kaybı (gelir kaybı tazminatı) ve ölümün yol açtığı manevi acı, ıstırap.
- Talep Süreci: Olay tutanağı, ölüm raporu ve vefat edenin gelir bilgileri gibi belgelerle sigorta şirketine veya mahkemeye başvurulur. Cenaze masrafları da ayrıca tazminat kapsamına dahil edilir.
Ölümlü kazalar duygusal açıdan en zorlayıcı süreçlerdir. Bu durumda tüm hak sahiplerinin taleplerinin doğru belirlenmesi için mutlaka uzman bir avukattan destek alınmalıdır. Konya’daki trafik kazası avukatları, ölümlü kaza tazminat davalarında deneyim sahibidir.
Konya Trafik Kazası Avukatı Ücretleri
Türkiye’de avukatlık ücretleri Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi ile düzenlenmiştir. Konya Trafik kazası avukatı ücretleri, genellikle dava konusu tazminat tutarı üzerinden hesaplanır. Trafik kazası tazminat davalarında ücretlendirme şu şekillerde olabilir:
- Başarıya Dayalı (Avansız) Konya Trafik Kazası Avukatı Ücret: Avukat, dava kazanıldığında veya tazminat alındığında bu kazançtan belirli bir oranda ücret alır. Başlangıçta düşük veya sembolik bir ücret belirlenebilir.
- Tarifeye Göre Ücret: Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre, talep edilen tazminat tutarına bağlı olarak sabit bir oran uygulanır. Örneğin, talep edilen tazminat arttıkça alınacak ücret genellikle %3-%5 arasındadır.
- Masraflar ve Harcırah: Dava sürecinde yapılacak keşif, bilirkişi ücreti ve diğer resmi masraflar avukat ve müvekkil arasında belirlenir; genellikle bu masraflar avans olarak alınır.
Trafik kazası avukatı seçerken, şeffaf ücret politikası olan ve önceki başarılı sonuçları bulunan bir hukuk bürosunu tercih etmek önemlidir. Birçok avukat, ilk danışmada ücretlendirme konusunda bilgi verir ve müvekkilinin mağduriyet yaşamaması için ödeme planı sunar.
Konya Trafik Kazası Avukatı- Konya Değer Kaybı Tazminatı
Trafik kazası sonrası mağdur olan kişiler, uğradıkları maddi ve manevi zararlar için tazminat talep edebilir. Tazminat hesaplaması; mağdurun yaşı, gelir durumu, kaza nedeniyle oluşan iş gücü kaybı, sakatlık oranı, destekten yoksun kalan kişi sayısı gibi birçok kritere göre yapılır. Ayrıca kalıcı sakatlık veya ölüm durumlarında aktüerya uzmanlarının hazırladığı raporlar esas alınır. Trafik kazası tazminat hesaplama işlemi, uzman desteğiyle yürütülmeli ve sigorta şirketleriyle yapılacak görüşmeler dikkatle yönetilmelidir.
Hanka Hukuk & Danışmanlık
