Uzman Erbaş Sözleşme Feshi: Yenilenmeme, Meslekten Atılma ve İptal Davası

Uzman Erbaş Sözleşme Feshi ve İptal Davası

Uzman erbaş sözleşme feshi ve sözleşmenin yenilenmemesi durumlarında açılabilecek iptal davaları, son Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda hukuki açıdan yeniden değerlendirme konusu olmuştur.

Özellikle “kendilerinden istifade edilememe” gerekçesiyle yapılan sözleşme fesihlerinin hukuka uygunluğu, AYM’nin iptal kararı sonrası önemli ölçüde tartışmalı hale gelmiştir.

Uzman Çavuş, Kara, Hava, Deniz Kuvvetleri, Jandarma ve Sahil Güvenlik’te görev yapan sözleşmeli askeri personeldir. Kanun koyucu, TSK’nın devamlılık arz eden teknik ve sürekli görevlerinde yetişmiş uzman Çavuş ihtiyacını karşılamak için bu kadroları sözleşmeli olarak düzenlemiştir.

Uzman erbaşlar önce uzman onbaşı, belirli eğitim ve kıdem şartlarının ardından da uzman çavuş olarak görev yaparlar. Anayasa Mahkemesi’ne göre bu kişiler, TSK’da “idari hizmet sözleşmesi imzalamak suretiyle istihdam edilen sözleşmeli personel” statüsündedir.

Sözleşme feshinde devlet, Uzman Çavuşun belirli koşulları ihlal etmesi durumunda ilgili sözleşmeyi sona erdirir. Aşağıda, sözleşme feshinin ne olduğu, hangi hallerde gerçekleştiği, yenilenmeme ve meslekten atılma kavramları ile açılabilecek iptal davaları açıklanmaktadır.

Uzman Çavuş Sözleşme Feshi Nedir?

Uzman erbaş; uzman onbaşı ve uzman çavuş rütbelerindeki askerî personeli kapsar. Genellikle lise veya dengi okul mezunu sivil kişiler arasından seçilen uzman onbaşı, belirli eğitimleri tamamlayınca uzman çavuş rütbesine yükselir. TSK ile yapılan idari hizmet sözleşmesi çerçevesinde bir süreliğine görevlendirilirler.

Uzman çavuş, bu sözleşmeli sınıfta daha kıdemli olanıdır. Uzman erbaş ve uzman çavuş sözleşmeleri, süresi dolmadan sona erdirilmek istenirse “sözleşme feshine” konu olur. Sözleşme feshinde, uzman erbaşın göreviyle bağdaşmayan bir durum saptanırsa idare bu kişiyi görevinden alır.

Sözleşme feshi halinde uzman erbaşın TSK ile ilişiği kesilir; dolayısıyla görevi sona ermiş sayılır. Uzman erbaşların işleyişi 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nda ayrıntılı düzenlenmiştir.

Anayasa mahkemesi 2022/4 Esas 2022/64 Karar sayı ve 01.06.2022 tarihli Genel Kurul Kararında;3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nun; Başarı Gösteremeyenler ve Ceza Alanlar başlıklı 12’nci maddesinin üçüncü fıkrasında ve Yönetmelik başlıklı 19’uncu maddesinde geçen “…kendilerinden istifade edilememe…” ibarelerinin Anayasa’ya aykırılığı gereği iptallerine karar vermiştir.

Uzman Erbaş Sözleşme Yenilenmemesi Hangi Durumlarda Mümkündür?

Uzman erbaş sözleşmesi, kanunda sayılan çeşitli fesih sebepleri gerçekleştiğinde tek taraflı olarak sona erdirilebilir. Öne çıkan haller şunlardır:

İntibak Dönemi ve Başarısızlık: Sözleşmenin başlangıcındaki ilk 5 aylık intibak sürecinde istenen eğitimi tamamlayamayan veya temel görev sorumluluklarına uyum sağlayamayanlar sözleşmeden çıkarılır.

Örneğin; talimatlara uymadığı, iki disiplin amirinden üç ya da daha fazla disiplin cezası aldığı veya intibak eğitimi sınavlarında başarısız olduğu belgelendirilen uzman erbaşların sözleşmesi birinci fıkra gereğince feshedilir. Bu hallerde kişi “intibak edememiş” sayılır ve ilişiği kesilir.

**Görevde Başarısızlık ve *Kendilerinden İstifade Edilememe: Görevi icra ederken beklenen performansı göstermeyenler de sözleşme feshiyle karşılaşır. Örneğin; atış, spor veya eğitim faaliyetlerinde öngörülen standardı tutturamamak, birlik görevlerini aksatmak veya üç aydan uzun eğitim/kursta başarısız olmak gibi durumlar belgelenirse kişi görevde başarısız sayılarak sözleşmesi feshedilir.​

Ayrıca, geliri aşırı borçlu olan, uyuşturucu veya kumar gibi zararlı alışkanlıklara düşkün olan, intihara teşebbüs eden veya 7 günden fazla izinsiz göreve gelmeyen uzman çavuşlar da “kendilerinden istifade edilemeyecek” kişisel sorunları olduğu kabul edilerek sözleşmeleri feshedilebilir​. Bu düzenleme, kasıt içermeyen basit ihlallerden ziyade ciddi disiplin veya yaşam tarzı sorunlarını kapsar.

Suç ve Disiplin Cezaları: Uzman erbaşların bazı suçlardan mahkum olmaları sözleşme feshi sebebidir. Kanun; devlet sırları, zimmet, yolsuzluk gibi yüz kızartıcı suçlar ile Askerî Ceza Kanunu’nda sayılan fiillerden mahkum olanların, en kısa cezası 30 günden fazla hapis gerektiren diğer suçlardan hüküm giyenlerin sözleşmesini fesheder​. Eskiden “taksirli suçlar (kusursuz kazalar)” nedeniyle 6 ay veya daha uzun hapis alanlar da feshediliyordu; ancak Anayasa Mahkemesi bu hükmü iptal etmiştir​.

Özetle, kanun suçlar listesinin büyük bölümüne fesih yaptırımı öngörürken, son Yüksek Mahkeme kararlarına göre kasıtsız taksir vakalarına dayanılarak sözleşme feshedilemez hale gelmiştir.

Diğer Nedenler: Kanun ayrıca bazı özel durumlarda da feshe yol açar. Örneğin, ilgili yönetmeliklerdeki kriterlere uygun bulunmayan bir yabancı uyruklu ile evlenmek veya Türk vatandaşlığından çıkartılmak sözleşmeyi geçersiz kılabilir​. Ayrıca terörle irtibatlı eylemler içinde yer almak veya hain propaganda yapmak gibi ağır durumlarda da uzman erbaşın ilişiği kesilir​. Bu hallerde idarece yapılan tespitler sonucunda uzman erbaşın sözleşmesi feshedilir.

Her bir durumda sözleşme fesih işlemiyle TSK ile ilişki kesilir. Sözleşmenin hangi koşullarda feshedileceği kanunun 12. maddesinde ayrıntılı listelenmiştir​. (Özetle; intibak edememe, başarısızlık, suçlar, disiplin veya diğer özel sebepler bu kapsama girer.)

18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nun ilgili Anayasa Mahkemesi İtiraz Başvurusuna konu edilen ibareleri barındıran maddelerin değişiklikten önceki hallerini bir bütün halinde hatırlamak gerekirse:

Uzman Erbaş Başarı Gösteremeyenler ve Ceza Alanlar

12. Madde: Sözleşmenin imzalanmasından sonra ilk beş aylık intibak dönemi içerisinde göreve intibak edemeyenler ile ayrılmak isteyenlerin sözleşmeleri feshedilerek, Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Peşin olarak ödenen aylık ve aylık ile birlikte ödenen diğer tüm özlük haklarının çalışılmayan günlere ait kısmı geri alınır.

Görevde başarısız olanlarla, atandıkları kadro görev yerleri ile ilgili olarak üç ay ve daha uzun süreli bir kurs veya eğitime gönderilenlerden kurs veya eğitimde başarısız olan veya kendilerinden istifade edilemeyeceği anlaşılan uzman erbaşların, barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Bunlar, yedekte er kaynağına alınırlar.

Görevde başarısız olma, intibak edememe ve “kendilerinden istifade edilememe” halleri ve bunlara yapılacak işlemler, çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.

Ayrıca;

1. Almış oldukları sicile göre kademe ilerlemesi yapamayanların,

• Verilen ceza, tecil edilse veya para cezasına çevrilse dahi;Verilen ceza, ertelense, seçenek yaptırımlara çevrilse, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilse veya affa uğrasa dahi;

1. Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikap, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, cürüm tasnii, ırza geçmek, sarkıntılık, kız, kadın veya erkek kaçırmak, fuhşiyata tahrik, gayri tabii mukarenet, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, firar, amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat, isyan suçlarından dolayı mahkum olanların,

• Askeri Ceza Kanununun148 inci maddesinde yazılı suçlardan mahkûm olanların,

• Taksirli suçlar hariç olmak üzere diğer suçlardan adli veya askeri mahkemeler tarafından otuz günden daha fazla süreli hürriyeti bağlayıcı bir ceza ile mahkûm olanların,

• Taksirli suçlar nedeniyle altı ay veya daha fazla süre ile hürriyeti bağlayıcı bir cezaya mahkûm olanların

• d) Disiplin mahkemeleri veya en az iki disiplin amirinden disiplin cezası aldığı tarihten geriye doğru son bir yıl içerisinde toplam otuz günden daha fazla hürriyeti bağlayıcı disiplin cezası alanların,       Son olarak verilen de dahil olmak üzere, kararın kesinleştiği tarihten itibaren geriye doğru son bir yıl içinde toplamda otuz gün ve daha fazla oda hapsi veya hizmet yerini terk etmeme cezasına mahkûm olanların veya en son aldığı disiplin cezasından geriye doğru son bir yıl içinde en az iki disiplin amirinden toplam sekiz defa veya daha fazla disiplin cezası alanların,

• Yabancı uyruklu kişilerle evlenenlerden; bu evlilikleri, ilgili yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde “Millî Savunma Bakanlığınca” uygun görülmeyenlerin,

• Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin veya Türk vatandaşlığından çıkartılanların,

Sözleşmeleri feshedilmek suretiyle Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir.

Her ne sebeple olursa olsun, sözleşmesi feshedilerek Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilen uzman erbaşlar, tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine alınmazlar.

Uzman Çavuş Sözleşme Feshi Hususunun Açıklaması İçin Uzman Erbaş Yönetmeliği:

19. Madde: Personelde aranacak nitelikler, müracaat şekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sözleşmenin yapılması ve feshedilmesi sebepleri, verilecek sicilin şekil ve usulleri görevde başarısız olma ve “kendilerinden istifade edilememe” halleri ve bunlara yapılacak işlem şekli, sözleşmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar, uzman onbaşıların uzman çavuş olabilmeleri için gerekli şartlar, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar, astlık üstlük münasebetleri ile bu hususlardaki işlem şekli ve ilgili diğer hususlar kanunun yürürlüğe girmesini takip eden 6 ay içerisinde Millî Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca müştereken çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir.

Yukarıda belirtilen maddelerde geçen “kendilerinden istifade edilememe” ibaresine itiraz gerekçesi olarak uzman erbaşların ifa ettiği kamu güvenliğinin sağlanması hizmetinin devletin asli ve sürekli görevleri arasında yer aldığı, bu itibarla uzman erbaşların görevine son verme/sözleşme feshi hâlleri dâhil olmak üzere diğer tüm özlük işlerinin kanunla düzenlenmesi gerektiği, bu itibarla itiraz konusu kurallarla kendilerinden istifade edilememe hâllerinin düzenlenmesinin yönetmeliğe bırakılmasının kanunilik ilkesiyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralların Anayasa’nın 2. ve 128. (Anayasa Md. 128: Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir.) maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Uzman Çavuş Sözleşme Yenilenmemesi Ne Sebeple Olur?

Uzman çavuş sözleşme yenilenmemesi hangi durumlarda olur? Uzman erbaş sözleşmeleri genellikle 2 yıllık bir dönem için yapılır ve süresi dolduğunda yenilenip yenilenmemesine taraflar karar verir. Sözleşme süresi bittiğinde yenilenmeme hâli iki şekilde ortaya çıkar:

• İdare Yenilemezse: Kanun, kusuru olmamasına rağmen idare tarafından sözleşmesi yenilenmeyen uzman erbaşlara belli haklar tanır​. Örneğin; bu durumda olan kişi ve bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, uzman erbaş olarak geçirdikleri süre kadar kamu sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilir. Yenilenmeme durumunda uzman erbaş fiilen görevden ayrılmış sayılır.
• Kendi İsteğiyle Yenilenmezse: Kişi kendisi talep ederek hizmeti sonlandırırsa kanun yine haklar sağlar. Sözleşme sonlandığında, hizmet süresinin yarısı kadar sağlık hakkı veya benzeri sosyal haklar düzenlenir​. Kendi isteğiyle veya kuvvet değişikliği sebebiyle sözleşme sona ererse, kişi TSK ile ilişiği kesilir ancak kanuni hakları bu düzenlemeyle korunur.

Her iki durumda da sözleşme yenilenmediği için uzman erbaşın TSK’da görevi sona erer. Ancak kanundaki bu hükümler, yenilememeyi mağdur edenler için ek haklar sağlayan istisnalardır.

Uzman Erbaş Sözleşme Feshi ve Meslekten Atılma Nedir?

Hangi nedenle olursa olsun sözleşmesi feshedilen bir uzman erbaş “meslekten atılmış” sayılır ve artık TSK ile hiçbir şekilde ilişiği kalmaz. Kanunda bu durum açıkça belirtilmiştir: “Her ne sebeple olursa olsun, sözleşmesi feshedilerek TSK ile ilişiği kesilen uzman erbaşlar, tekrar TSK’ya alınmazlar.”​

Bu hüküm, bir uzman erbaşın sözleşmesinin sona ermesinin (fesih veya yenilenmeme ile) kalıcı olarak meslekten çıkarılması sonucunu doğurduğunu gösterir. Dolayısıyla fesih işlemi kesinleşince uzman erbaş yeniden göreve dönemez veya uzman erbaş kadrolarına başvuramaz. Meslekten atılma fiilen böyle gerçekleşir; idari yazışmalarda “ilişik kesme” olarak da ifade edilir.

• Anayasa’nın “Kamu hizmetlerine girme hakkı” üst başlığı altında 70. maddede kamu hizmetlerine girme hakkına yer verilmiştir. “Hizmete girme” başlıklı maddenin birinci fıkrasında “Her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir” denilmek suretiyle hakkın tanımı yapılmış, ikinci fıkrasında ise “Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez” denilmek suretiyle hizmete alınmada sadece görevin gerektirdiği nitelikler itibarıyla ayrım yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

• Anayasa Mahkemesi anılan hakkın sadece kamu hizmetlerine girmeyi değil kamu hizmetlerinde bulunmayı/kalmayı da güvence altına aldığına karar vermiştir. (AYM, E.2021/104, K.2021/87, 11/11/2021, §§ 42-48).

• Uzman erbaş sözleşme feshi nedir? AYM İptal Kararı Öncesinde;

3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nun 12. maddesinin ikinci fıkrasında; kendilerinden istifade edilemeyeceği anlaşılan uzman erbaşların barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ İLE İLİŞİKLERİNİN KESİLMESİ öngörülmekte,

Göreve başladıktan sonra yaşanan olumsuz gelişmeler, uzman çavuşun sözleşme feshi ile sonuçlanabilir.
Yine 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nun 19. Maddesinde kendilerinden istifade edilememe hâllerinin YÖNETMELİKTE gösterilmesi hükme bağlanarak uygulamada uzman erbaşların kamu hizmetlerinde kalma hakkı sınırlanmaktaydı.

Uzman Erbaş İptal Davası Bilgilendirme:

Uzman çavuş sözleşme feshi durumunda dava açılabilir mi? Bu soru özellikle hak kaybı yaşayan personeller için önem taşır. Sözleşmesi feshedilen bir uzman çavuş, kararın iptali için idare mahkemesine başvurabilir.

Daha Fazlası İçin

• Anayasa’nın 13. maddesinde “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.” denilmektedir. Buna göre kamu hizmetlerinde kalma hakkına sınırlama getiren düzenlemelerin kanunla yapılması gerekmektedir.

• Ayrıca kamu hizmetlerinde kalma hakkını sınırlamaya yönelik kanuni bir düzenlemenin şeklen var olması yeterli olmayıp; kuralların keyfiliğe izin vermeyecek şekilde belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilir nitelikte olması gerekir.
• Hukuk devletinde, kanuni düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfî uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi gerekir. Kanunda bulunması gereken bu nitelikler hukuki güvenliğin sağlanması bakımından da zorunludur. Zira bu ilke hukuk normlarının öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerinde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. (AYM, E.2015/41, K.2017/98, 4/5/2017)

Uzman çavuşun sözleşme feshi, sadece idarenin takdir yetkisiyle değil, kanuni ölçütlerle sınırlanmak zorundadır.
İnceleme konumuz olan kurallarda, uzman erbaşların kendilerinden istifade edilememe hâllerinin ve yapılacak işlemlerin çıkarılacak yönetmelikte düzenleneceği hükme bağlanmaktaydı. Bu kurallarda, kamu hizmetlerinde kalma hakkına ilişkin bir konuda “herhangi bir yasal çerçeve çizmeden ve temel ilkeleri belirlemeden” gerekli düzenlemenin yönetmeliğe bırakılması nedeniyle temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanması ilkesine aykırılık noktasında Anayasa Mahkemesi kararıyla “kendilerinden istifade edilememe” ibarelerinin iptallerine gidilmiştir.

Uzman Erbaş Meslekten Atılma Hakkında Anayasa Mahkemesi Kararları Neler Söylüyor?

Hukuki dayanağı olmadan yapılan uzman çavuş sözleşme fesihleri yargı denetimine tabidir. Son yıllarda Yüksek Mahkeme, uzman erbaş sözleşme fesih hükümlerine dair önemli iptal kararları almıştır:

• “Kendisinden istifade edilememe” İbaresinin İptali (2022): Kanunda yer alan ve “kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılanlar” şeklindeki genel ibareler, belirsiz ve keyfi bulunarak Anayasa’ya aykırı sayılmıştır. AYM 01.06.2022 tarihli kararıyla 3269 sayılı Kanun’un 12/3-c ve 19. maddelerindeki bu ifadeleri iptal etmiştir.
• Karara göre, uzman erbaşların görevi başında bulunmalarını keyfi şekilde ortadan kaldıracak kadar geniş kapsamlı “yararlanılamayacak” halleri kanunda düzenlenemez. Böylece performans veya davranış nedeniyle belirsiz şekilde meslekten atma öngören hükümler yürürlükten kaldırılmıştır.

• Taksirli Suç Düzenlemesinin İptali (2024): Antalya 4. İdare Mahkemesi’nin başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi, jandarma uzman çavuşlara ilişkin olarak taksirli suçlar sebebiyle 6 ay ve üzeri hapis cezası almanın sözleşme feshi sebebi sayılmasını anayasaya aykırı bulmuştur. 14 Mart 2024 tarihli kararda, bu düzenleme kamu hizmetinde kalma hakkını ölçüsüz şekilde sınırlandırdığına dikkat çekilerek iptal edilmiştir. Karar sonucunda artık kazaen işlenen suçlar uzman erbaş göreviyle ilişkilendirilip sözleşme feshi nedeni yapılamayacaktır. Bu şekilde AYM, uzman erbaş sözleşmelerini sonlandıran ceza hükümlerine sınırlamalar getirmiştir.

Bu kararlar, uzman erbaş sözleşme fesih sürecinde hukukun üstünlüğü prensibini hatırlatır. Somut olarak, 12/4 (ç) bendindeki kasıtsız suç düzenlemesi ve 12/3-c genel ifadesi iptal edildi. Anayasa’ya göre temel hak ve kamu hizmetinde kalma hakkına getirilecek kısıtlamaların ancak kanuni, ölçülü ve öngörülebilir olması gerektiği bir kez daha vurgulanmıştır​.

Uzman Erbaş İptal Davası Nasıl Açılır?

Sözleşme feshedilen uzman çavuş yeniden göreve dönmek için iptal davası açabilir. Uzman erbaş, sözleşmesinin haksız veya usule aykırı şekilde feshedildiğini düşünüyorsa idari yargı yoluna başvurabilir. Anayasa’nın 125. maddesi “yargı yolu kapatılamaz” hükmü gereğince, her türlü idari eylem ve işlem mahkeme denetimine açıktır. Bu kapsamda yapılacak adım şudur:

• Dava Süresi: Uzman erbaş, fesih kararının kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren genellikle 60 gün içinde İdare Mahkemesi’ne iptal davası açmalıdır. (Bu süre, 2577 sayılı İYUK hükümleri uyarınca idari işlemlere karşı öngörülen süredir.) Süre geçtikten sonra dava açılamaz, bu nedenle hızlı hareket etmek gerekir.
• Dava Mercileri: Genelde idare mahkemeleri yetkilidir. Eğer uzman erbaşın bağlı bulunduğu TSK birimi askerî idarî mahkemelerin görev bölgesindeyse, o mahkemeye, aksi halde Askerî Yüksek İdare Mahkemesi’ne başvurulabilir.
• Davanın Konusu: Uzman erbaş, dava dilekçesinde fesih işleminin kanuna veya hukuka aykırılığını ileri sürer. Örneğin, fesih sebebinin gerçekten oluşmadığını, usulen hatalı olduğunu veya Anayasa’ya aykırı olduğunu iddia edebilir. Mahkeme bu iddiaları inceler; gerekçesi uygun bulunmayan işlemi iptal eder. İptal halinde işlem ortadan kalkar, uzman erbaşın göreve iade edilmesi mümkün olur. Gerekirse tazminat talebi de gündeme getirilebilir.
• Danışmanlık ve Yönlendirme: Hukuki süreç karmaşık olabileceğinden, uzman erbaşın konuya hakim bir avukatla çalışması tavsiye edilir. Özellikle Anayasa Mahkemesi kararlarına dayanarak işlemin keyfi ve ölçüsüz olduğunu göstermek önemlidir. Hak düşürücü süreye dikkat ederek hızlı adım atmak, iptal davasında başarılı olma şansını artırır.

Sonuç olarak, uzman sözleşme feshi idari bir işlemdir ve kanunda öngörülen hallerde yapılabilir. Eğer uzman erbaş fesih veya yenilenmeme nedeniyle haksızlığa uğradığını düşünüyorsa, yukarıda belirtilen idari dava haklarını kullanarak hukuki yola başvurmalıdır. Temel kanun metni (3269 sayılı Kanun) ile AYM kararları bu konuda en önemli kaynaklardır​. Gerekli görülmesi halinde danışmanlık alınarak Anayasa’nın güvence altına aldığı yargı hakkı ile hakkınızı aramanız mümkündür.

UZMAN ERBAŞ SÖZLEŞME FESHİ

Uzman erbaş sözleşme feshi, çeşitli idari ve disiplin sebeplerle uygulanabilen bir işlemdir. Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev yapan uzman erbaşların, belirli şartları sağlamamaları, disiplin cezası almaları veya güvenlik soruşturmalarından olumsuz sonuç çıkması gibi nedenlerle sözleşmeleri feshedilebilmektedir.

Ancak sözleşme feshi işlemi her zaman hukuka uygun olmayabilir. Uzman erbaş sözleşme feshi kararına karşı, idare mahkemelerinde iptal davası açma hakkı bulunmaktadır.

Özellikle fesih işleminin gerekçesi somut delillere dayanmıyorsa ya da savunma hakkı tanınmadan tesis edildiyse, mahkemeler bu tür işlemleri iptal edebilmektedir. Dolayısıyla uzman erbaşın sözleşmesinin feshedilmesi, yalnızca idarenin takdiriyle değil, kanun ve yargı kararları çerçevesinde değerlendirilmelidir.